• تحقیرکنندگان جیبوتی به «انزوای کشتیرانی ایران» فکر کرده‌اند؟!•
خیلی از مردم عادی، شاید اولین بار نام کشور جیبوتی را چند ماه قبل و در هنگامه جنگ یمن و ممنوعیت پهلوگیری کشتی ایرانی به یمن شنیده باشند. آن زمانی که کشتی‌های جمهوری اسلامی که ادعا می‌شد حامل کمکهای غذایی و دارویی برای مردم یمن هستند، با اخطار ناوهای جنگی کشورهای چندملیتی نتوانستند در ساحل یمن پهلو بگیرند و به آن طرف تنگه باب‌المندب هدایت شدند و در بنادر کشور جیبوتی پهلو گرفتند. جیبوتی کشوری کوچک اما ژئوپلتیک و یک ساحل امن در آن تنگه و شاهراه آبی است. جیبوتی و یمن در دو سوی این تنگهٔ استراتژیک آبی قرار گرفته‌اند. در همین جیبوتی کوچک (که به زعم حسین شریعتمداری، دیپلمات‌هایش باید با ذره‌بین کشورشان را روی نقشه پیدا کنند) آمریکا و غرب چند پایگاه نظامی استراتژیک ساخته‌اند تا امنیت دریایی این شاهراه آبی تأمین باشد. زیرا امنیت دریای سرخ و مدیترانه و نهایتا کانال‌سوئز و مصر و آبهای شرق اروپا از همین تنگه مهم آبی تأمین می‌شود.
نفتکش‌ها یا کشتی‌های ایران به مقصد مدیترانه برای عبور از باب‌المندب، به دوستی و حمایت امنیتی پایگاههای دفاعی جیبوتی دلگرم بوده‌اند. بخصوص اینکه پایگاههای دفاعی که اخیراً در آن کشور تجهیز شده، بارها توانسته‌اند دزدان دریایی را از این تنگه و اطراف آن دور کنند. اینک در نبود ثبات در یمن و قطع رابطه با جیبوتی، زیان بزرگی به تأمین امنیت کشتیرانی دولتی و بخش غیر‌دولتی ایران وارد خواهد شد.
حال از آقای نوبخت سخنگوی دولت تا کیهان و دیگران که درباره کم‌اهمیتی جیبوتی و فقر مردمانش، از کم‌جمعیتی و مساحت کوچک این کشور مسلمان جوک و طنز می‌سازند و خوشمزگی صادر می‌کنند، باید پرسید آیا نقشه آبی دنیا را هم دیده‌اید؟ و آیا از این واقعیت خبر دارید که ساحل وسیع جیبوتی، تنها «ساحل‌امن» در تنگه باب‌المندب برای تردد کشتیرانی ایران به سوی مدیترانه است؟! در دریانوردی وجود «ساحل‌امن» اهمیت فراوانی دارد و جیبوتی، با داشتن چندین پایگاه نظامی آمریکایی و اروپایی در خاک خود، در سالهای اخیر توانسته به ساحلی‌امن برای دریانوردی جهان در شاهراه آبی باب‌المندب تبدیل شود.
از دیرباز، صادرات و واردات ایران برای برخی از اجناس و کالاهای «سبک و ارزشمند» از همین مسیر، یعنی از طریق باب‌المندب به آبهای مدیترانه‌ای و شرق اروپا انجام می‌شود و همچنین کشتی‌های سبک‌تر، از دریای‌سرخ و کانال سوئز به آن سوی اقیانوس می‌رفتند. اینک بدون روابط دیپلماتیک با جیبوتی و در شرایط ناپایدار یمن، اگرچه شاهراه باب‌المندب برای کشتی‌های ایرانی «مسدود» نمی‌شود، (چون چنین امری مغایر قوانین بین‌المللی است) اما قطعاً دریانوردی ایران با ریسک و خطرات بیشتری مواجه خواهد شد. بدون داشتن دوستانی در «سواحل‌امن» کشتیرانی در پهنه دریاها و اقیانوس‌ها، کار دشواری است. این را اهل فن و دریایی‌ها بهتر لمس می‌کنند.
امروز همچنین خبر رسید که کشور سومالی هم متعاقب کشورهای دیگر و از جمله سودان و جیبوتی، روابط خود را با جمهوری‌اسلامی قطع کرده است. اکنون دریای سرخ که در دو سو، به عربستان و سودان متصل است به یک گذرگاه «بی‌ساحل» برای کشتی‌های ایرانی تبدیل می‌شود. زیرا هر دو کشور در حالت قطع رابطه با ایران، از ارائه هر کمکی به کشتی‌ها و لنج‌های ایرانی خودداری خواهند کرد. اینها بخش تازه‌تر و البته بخش کمی از نتیجه حمله سازماندهی‌شدهٔ نیروهای بسیجی به سفارت عربستان است.
اکنون برای عبور کشتی‌های سبک و عبور کالاهای کم‌حجم و ارزشمند، چهار کشور عربستان در این‌سو سومالی و جیبوتی و سودان در آن سو با ایران در قطع رابطه‌اند و یمن هم وضع ناپایدار و بی‌ثباتی دارد. «تنهایی» در این مسیر دریایی طولانی و وسیع و پرخطر را ناخداها و کاپیتان کشتی‌ها مثل یک کابوس چند‌هفته‌ای و حتی چندماهه باید سپری کنند. وگرنه باید با ریسک‌پذیری بالا، دور قاره آفریقا را دور بزنند و اگر از گزند دزدان دریایی در امان ماندند، با پرداخت «چندبرابر هزینه» حمل‌و‌نقل دریایی کالاهای مورد نیاز کشورمان را وارد و یا صادر کنیم. این یعنی ریسک و هزینه چند برابری برای کشتیرانی دولتی و خصوصی ایران! و تنها یکی از نتیجه‌های حمله نیروهای خودجوش (!) و بسیجی به سفارت و کنسولگری کشور عربستان است که تا مدتها دامان اقتصاد و صنعت دریایی ایران را رها نخواهد کرد.
اما روی این نوشته درباره تمسخر و تحقیر کشور کوچک و امن جیبوتی بود که در کیهان، آن را بخاطر «فقر مردمانش» تحقیر کردند. کیهان در خبری مجعول ادعا کرد: وقتی کشتی کمکهای انسان‌دوستانه(!) ایران برای یمن مجبور شد در جیبوتی پهلو بگیرد، «مردم گرسنه جیبوتی» غذاهای ارسالی را از کشتی ایرانی ربودند و آنها را خوردند! جالب اینکه این روزنامه ارگان بیت رهبری است که ادعا دارد هدف جمهوری اسلامی؛ نجات و عزت همه «مستضعفان عالم» است! و چنین به فقر ملتی می‌خندد.
دنیای امروز، دنیای محاسبات روی نقشه است. دنیای ارتباطات چندجانبه بر مبنای منافع و واقعیت‌هاست، و نه دنیای شعارهای ادعایی و گنده‌گویی‌های پوچ و ساختن جوک‌های مشمئزکننده نژادی. کشورها ممکن است کوچک و یا بزرگ باشند، تصمیمات درست و نادرستی بگیرند، اما تحقیر و کم شمردن نقش آنها در ظواهری مثل مساحت و جمعیت، غیرعاقلانه است و شاید فقط برای مدت ناچیزی التیام‌بخش باشد!
صنعت صادرات دریایی و کشتیرانی ایران، بعد از تحریم‌ها اکنون به «انزوا» و غربت دچار شده و این‌همه، هنر بی‌لیاقتی و سوءمدیریت «مقامات مزه‌پران» کشور ماست!
[بابک‌داد]
این مقاله در سایت گویا
نشانی فیس‌بوک بابک‌داد
کانال تلگرام بابک‌داد
۲ نظر:
باب‌المندب يك آبراه بين‌المللي است و براساس قوانين بين‌المللي تمامي شناورهاي تجاري حق عبور آزاد و امن از اين آبراه را دارند و كشور جيبوتي در موقعيتي نيست كه بر اين آبراه تسلط داشته باشد؛ بنابراين تردد در آبراه باب‌المندب به تصميمات كشور جيبوتي ارتباط ندارد.
دوست ناشناس لطفا یک بار دیگه متن رو بخون و هول هولکی پیام نذار...درود بر بابک داد
ارسال یک نظر