تدبير احتمالي روحاني براي غلبه بر تندروهاي داخلي و سپاه

هنوز مذاكره ظريف و جان كري باقي مانده است. آقاي ظريف براي امتيازدادن، نياز به حمايت داخلي و دوري از هجمه تندروها دارد. به نظرم حسن روحاني با عدم رويارويي با اوباما و دست ندادن با او، اين زمينه را براي ظريف و هيأت ايراني فراهم كرد تا او روز پنجشنبه با خيالي آسوده، پاي ميز مذاكره با آمريكا و 5+1 بنشيند و امتيازهاي لازم را بدهد و بگيرد.

روحاني به گونه اي سخنراني كرد كه گويي مي خواهد به داخل ايران هم پيام بفرستد و بيش از همه، حمايت تندروهاي داخلي و سپاه را جلب كند. با نگاهي به مواضع رسانه هاي حكومتي مي توان گفت كه او به اين هدف رسيد و مي بينيم كه امروز همه رسانه هاي تندرو و محافظه كار ايران از او تمجيد كرده اند. اگرچه طرفدارانش كمي از كار او دلسرد شده اند.

در واقع آقاي روحاني براي ديدار تصادفي يا دست دادن با اوباما، مانع خارجي نداشت و حتما" از رهبر مجوز اين كار را گرفته بود. اما با بالاگرفتن سروصداي فرماندهان سپاه و احتمال اينكه همه چيز بر باد برود، او تاكتيك ديگري را انتخاب كرد و ترجيح داد اول از سد نيروهاي تندروي داخل و هجمه هاي آنها عبور كند كه كرد. اين كار را با نرفتن به ضيافت ناهار انجام داد و حالا كه به اصطلاح "بيعت نيروهاي تندرو" را گرفته، بعيد نيست كه در مذاكرات پشت پرده بتواند كارهاي جسورانه اي بكند كه به كم شدن فشار تحريمها بيانجامد. حالا تندروها و سپاه در حال تمجيد از روحاني هستند و دست ظريف براي مذاكرات باز است. شايد روحاني مي خواهد بعد از جلب حمايت تندروها، با خيالي آسوده ديوار بي اعتمادي بين دو كشور را كوتاه كند.

در ضيافت ناهار دبيركل سازمان ملل، باراك اوباما در گيلاس خود به جاي شراب "آب خالي" ريخت تا اگر روحاني وارد سالن شد، مانعي براي ديدار در كار نباشد و همتاي مسلمان خود را از هجوم تندروهاي مذهبي داخل ايران مصون نگهدارد. اما نرفتن روحاني به ضيافت ناهار از موضع "قهر" نبود. او اگر چه با اوباما "دست" نداد اما در سخنراني اش به او "پا" داد و گفت كه سخنراني پرزيدنت اوباما را با دقت گوش كرده است. اين اشاره معنادار يعني اگرچه ديدار كوتاه با اوباما انجام نشده، اما روحاني با دقت حرفهاي اوباما را شنيده است. اگرچه ترديدي نيست ميليونها نفر از اينكه روحاني اين "فرصت نمادين" رودررويي با اوباما را از دست داده سرخورده و دلسرد شدند، اما به نظرم او توانسته نيروهاي تندروي داخل را دور بزند و فعلا" اين "تدبير" مهمتر از يك ديدار تصادفي و گرفتن يك عكس يادگاري است. هرچند اين يك گمانه و تحليل است و ممكن است زمان مشخص كند كه درست بوده و يا نبوده است.

پي نوشت: من همچنان معتقدم كه اين نظام "اصلاح ناپذير" است. انتخابات در آن ناعادلانه است. حقوق بشر و حقوق مدني در آن زير پا گذاشته مي شود. و حكومت بدنبال گرفتن برق از انرژي هسته اي نيست و اهداف نظامي دارد. اگر در اين ميان، روحاني بتواند با تدبيري كه مي گويد منفذي بگشايد تا بخشي از بار روي دوش مردم كم شود، بايد خوشحال شويم. و اگر در جايي سخن نادرست و ناحقي گفت (مثل اينكه شبهات درباره انتخابات 88 شستشو داده شده اند) بايد انتقاد جدي كرد؛، كما اينكه همين قلم تندترين نقد را بخاطر آن سخن ناصواب به وي كرد.

تحليل تاكتيك ها، ما را در شناخت واقعي از اوضاع كشورمان و تصميم هايي كه بايد و نبايد بگيريم كمك مي كند. و باز تأكيد مي كنم آناليز و تحليل يك حركت ديپلماتيك، لزوما" به معناي دفاع از شخص آقاي روحاني نيست. او با اين تاكتيك توانست براي خود فرصتي بخرد تا كاري كه در ذهن دارد را انجام بدهد. اگر آن كار منتهي شد به رفع تحريمها و بازشدن فضاي كشور و بهتر شدن وضعيت مردم، تاكتيك درستي داشته و به نتيجه خوبي رسيده است. به هرحال در تحليل، چنانچه مخالفتها و علاقمندي هاي شخصي تحليلگر نبايد نقشي داشته باشد.

مرتبط: [استتوس فيسبوكم در روز نخست سفر] آن كوچولوي تهوّع آور كه براي "عربده هاي ذليلانه" به نيويورك مي رفت، با هيأت 150 نفره عازم آمريكا مي شد تا اگر عربده هايش؛ صندليهاي خالي را تحت تأثير قرار نداد، لااقل خانواده و دوستانش گشتي در منهتن بزنند. اما آقاي روحاني گفته كه با "اختيار تام از سوي رهبر" به آمريكا مي رود و مذاكرات جدي با محوريت "نرمش قهرمانانه" را در دستور كار دارد. به همين خاطر در اقدامي بسيار خوب و آبرومندانه، فقط چهار نفر از دولت را همراه خود به نيويورك برده است. احمدي نژاد هشت سال به نيويورك لشگركشي كرد و در فروشگاههايش «عربده ذليلانه» سر داد. ولي اكنون كه اراده بر مذاكرات جدي ديپلماتيك است، حضور 4 ديپلمات واقعي هم كافي است. خدا كند در اين سفر، منافع ملي ايران بر همه چيز ارجحيت داشته باشد و خبرهاي خوبي از نيويورك برسد. و خدا كند هرچه زودتر گشايشي در معاش و زندگي مردم صبور ايران و آزاديهاي اجتماعي و سياسي روي بدهد. شخصا" از اقدام خوب و پسنديده آقاي روحاني لذت بردم. اما همچنان چشم "نقد منصفانه" را از او و دولتش بر نمي دارم.

به فيسبوك همگاني بياييد